فئودور دوستويفسكي (تلفظ انگلیسی: داستایفسکی) نويسنده روس (طبق تقویم میلادی گریگوری) نهم فوريه 1881 در 59 سالگی درگذشت. وی 11 نوامبر 1821 در مسکو به دنیا آمده بود و پدرش يك پزشك بود كه كشته شد. فئودور قلم و مهارت خود را در شرح و توصيف رنج انسانها بكار برد. 32 تالیف او که به زبانهای مختلف ترجمه شده اند با اینکه در حال و هوای قرن نوزدهم و توصیف دردها و طرز تفکر و روانشناسی روسهای آن زمان نگاشته شده اند نفوذ شگرف در روحیه ملل قرن بیستم داشته اند. او در نوشته هایش با مهارت تمام نقش ناآرامی های سیاسی ـ اجتماعی را در تغییرات روانی و روانشناسی انسان ترسیم کرده است که براین پایه از نیمه قرن بیستم تاکنون در روزنامه ها ستون و صفحات «کاتکست» دایر شده است. فئودور مهندسی خوانده بود ولی خدمت به انسان را در «نوشتن» تشخیص داد. نوشته های او عمدتا داستان هستند. او درعین حال روزنامه نگار و مقاله نویس بود.
     فئودور دوستويفسكي با داشتن پدری ثروتمند داراي افكار سوسياليستي توام با صوفیسم بود و به محافل «مدینه فاضله سازان» رفت و آمد داشت که تزار وقت آنان را دشمن خود می پنداشت و محافلشان را کانون توطئه می خواند. انتشار داستان «مردم فقیر» در سال 1846 بر دشمنی تزار نسبت به فئودور افزود و از آن پس زیر نظر قرارگرفت و در سال 1848 دستگير و به اعدام محکوم شد ولی مجازات او به زندان تبدیل شد و در پي ماندن 4 سال در محبس اورا تبعيد كردند. محصول اين دوران كتاب «خانه مردگان» بود. ديدار دوستوفسكي از آلمان، انگلستان، فرانسه و ايتاليا جهان بيني اورا گسترش داد. او لندن آن زمان را پايتخت كاپيتاليسم جهان ناميد.
     مهمترين داستانهاي دوستويفسكي عبارتند از: مضاعف، کتک خورده و تحقیرشده، یادداشتهایی از زیر زمین، جنايت و مجازات، شبهاي سفيد، قمارباز، ابله، دزد روراست، موجر، قهرمان کوچولو، تمساح، ماجرای منحوس و برادران كارامازوف. خاطرات دوستويفسكی ازجمله تالیفات اوست که وسیعا مورد بررسی و اظهار نظر پژوهشگران قرن 20 قرارگرفته و این نتیجه حاصل شده است كه زندان و مجازات سخت، تفكرات انديشمندان را تيزتر و آنان را مقاوم مي كند. به علاوه، هدف از زندان متنبّه ساختن و اصلاح فرد است كه در مورد اصحاب فكر مصداق ندارد. باتوجه به همین نظریه بوده است که بسیاری از دولت ها مخالفان فکری (منتقدان) خودرا به جای زندان منزوي می كنند و ضمن بازگذاردن راه مصالحه تنها رفت و آمدشان را محدود می سازند.